BRONŞEKTAZİ (BRONŞ GENİŞLEMESİ) NEDİR?

Bronşektazi, akciğerlerinizdeki bronşiyal tüplerin kalıcı olarak hasar gördüğü, genişlediği ve kalınlaştığı bir durumdur. Bu hasarlı hava geçişleri bakteri ve mukusun akciğerlerde birikmesini sağlar. Bu durum sık sık enfeksiyon ve teneffüs yollarının tıkanması ile sonuçlanır.

Bronşektazi için tedavi yoktur, fakat yönetilebilir. Tedavi ile olağan bir hayat yaşayabilirsiniz. Lakin, alevlenmeler bedeninizin geri kalan kısmına oksijen akışını sağlamak ve daha fazla akciğer hasarı önlemek için tedavi edilmelidir.

BRONŞEKTAZİ NEDENLERİ

Rastgele bir akciğer hasarı bronşektaziye neden olabilir. Bu durumun iki ana kategorisi vardır. Bunlardan biri kistik fibroz (KF) ile alakalıdır ve KF bronşektazi olarak bilinir. KF olağandışı mukus üretimine neden olan genetik bir durumdur.

Diğer kategori ise, KF ile bağlı olmayan KF dışı bronşektazidir. KF dışı bronşektaziye yol açabilecek en yaygın bilinen durumlar şunlardır:

– Anormal işleyen bir bağışıklık sistemi
– Enflamatuar bağırsak hastalığı
– Otoimmün hastalıklar
– Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
– Alfa 1-antitripsin eksikliği (kalıtımsal bir KOAH nedeni)
– HIV
– Alerjik aspergilloz (mantarlara alerjik bir akciğer reaksiyonu)
– Boğmaca ve tüberküloz gibi akciğer enfeksiyonları

KF akciğerleri, pankreas ve karaciğer üzere başka organları tesirler. Akciğerlerde bu tekrarlanan enfeksiyonlara neden olurken, öteki organların da işleyişlerini bozabilir.

BRONŞEKTAZİ BELİRTİLERİ

Bronşektazi semptomlarının gelişmesi aylar hatta yıllar alabilir. Bazı tipik semptomlar şunlardır:

– Kronik günlük öksürük
– Kan tükürme
– Hırıltılı sesler veya göğüsten nefes alma
– Nefes darlığı
– Göğüs ağrısı
– Çok miktarda balgam çıkarma
– Kilo kaybı
– Yorgunluk
– Ağız kokusu
– Sık solunum yolu enfeksiyonları
– Çocuklarda gelişme geriliğİ

Bu belirtilerden rastgele birini yaşıyorsanız, teşhis ve tedavi için derhal doktorunuza başvurmalısınız.

BRONŞEKTAZİ TEDAVİSİ

Bronşektazinin tedavisi yoktur, lakin durumu denetim etmenize yardımcı olmak için tedavi kıymetlidir. Erken keşfedilirse ve enfeksiyonlar minimumda tutulursa, hasar yavaşlayabilir ve durumun idaresi daha kolay olabilir.

Ayrıca, teneffüs yollarının daha fazla tıkanmasını önlemek ve akciğer hasarını en aza indirmek için de kritik ehemmiyete sahiptir. Bronşektazi tedavisi için yaygın yollar şunlardır:

– Hava yollarını temizleme yöntemleri (solunum egzersizleri ve göğüs fizyoterapisi gibi)
– Pulmoner rehabilitasyon
– Enfeksiyonu önlemek ve tedavi etmek için antibiyotikler
– Hava yollarını açmak için albuterol (Proventil) ve tiotropium (Spiriva) gibi bronkodilatörler
– Balgam inceltici ilaçlar
– Oksijen terapisi
– Solunum yolu enfeksiyonlarını önleyen aşılar

Göğüs fizyoterapisinin yardımına gereksiniminiz olabilir. Bunlardan biri, akciğerlerinizdeki mukusu temizlemeye yardımcı olmak için yüksek frekanslı göğüs duvarı salınımı yeleğidir. Yelek, öksürükle tıpkı etkiyi yaratarak göğsünüzü yavaşça sıkıştırır ve hür bırakır. Bu, bronşiyal tüplerin duvarlarındaki mukusu yerinden çıkarır.

Akciğerde kanama varsa yahut bronşektazi akciğerinizin yalnızca bir kısmında ise, etkilenen bölgeyi çıkarmak için ameliyat gerekebilir.

İmmün bozukluklar yahut KOAH üzere şartlar bronşektaziye neden oluyorsa, bu hastalıkların tedavisi gereklidir.